Η Κωνσταντινούπολη έχει πολλά πρόσωπα. Προσπαθώ να περιγράψω σε φίλους και γνωστούς “πώς μου φάνηκε αυτό το ταξίδι?”, και μου είναι δύσκολο να περιγράψω με λόγια τα διαφορετικά της πρόσωπα. Κάθε της στενό ήταν απλά μια έκπληξη για μένα, μια άλλη πόλη. Και το σύνολο, όλα αυτά τα πρόσωπα μαζί, απλά δεν θυμίζουν καμία άλλη.
Από την μια, λοιπόν, είναι το πρόσωπο με τους τεράστιους ουρανοξύστες, σύμβολα δύναμης οικονομικής, που ο ένας συναγωνίζεται τον άλλο σε ευφάνταστο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και την απαραίτητη δόση χλιδής. Αυτή ήταν η πρώτη βραδινή εικόνα μέσα από το λεωφορείο που μας μετέφερε από το αεροδρόμιο της Ασιατικής πλευράς στην πλατεία Taksim, το κέντρο της Ευρωπαϊκής πλευράς.
Από την άλλη είναι το πρόσωπο που θυμίζει κάτι από τους “Άθλιους” του Βίκτωρος Ουγκό. Χαμίνια στο δρόμο ζητιανεύουν. Μικροπωλητές προσπαθούν να σε δελεάσουν με φτηνά κόλπα. Σκαρφίζονται τα πάντα για λίγες τουρκικές λίρες. Ένας στέκεται στον κεντρικό δρόμο της Istiklal με μια ζυγαριά μπροστά του. Όλο και κάποιος θα του δώσει καμιά λίρα για να ζυγίσει τα κιλά που πήρε από την γητεύτρα… τουρκική κουζίνα!
Ένας λούστρος μας προσπέρασε το επόμενο πρωί σε ένα στενό και έστησε το σκηνικό της μικροαπάτης αφήνοντας να πέσει το βουρτσάκι από το κασελάκι του. Ανυποψίαστες την “πατήσαμε” και του φωνάξαμε. Γεμάτος ευγνωμοσύνη που “σώσαμε” το βουρτσάκι του, άνοιξε το κασελάκι του και άρχισε να μας εκλιπαρεί να λουστράρει τα παπούτσια μας για να ανταποδώσει το “καλό” που του κάναμε.
Με τις πολιτισμικές διαφορές δεν μπορείς να ξέρεις ποτέ….
Και έτσι για να μην τον προσβάλλουμε αποφάσισα να ακουμπήσω το πόδι μου επάνω στο κασελάκι του.
Ε, μέσα σε ένα λεπτό το γεμάτο ευγνωμοσύνη πρόσωπο με τα χαλασμένα καφέ δόντια άρχισε να μας ζητάει λεφτά για το “καλό” που μας ανταπέδιδε….
Το αμέσως επόμενο πρόσωπο της Κωνσταντινούπολης, όμως, είναι ο Βόσπορος. Η πρώτη εικόνα πια που έρχεται στο μυαλό μου όταν σκέφτομαι την Πόλη. Οι γλάροι που πετάνε πάνω από τα νερά του. Και στο βάθος το σκηνικό εποχής με τα τζαμιά, την αγορά των μπαχαρικών, τα χαμάμ, την κλειστή αγορά και τις μνήμες που ξυπνάνε από το μάθημα της ιστορίας. Εδώ ήταν το κέντρο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η Αγιά Σοφιά και δίπλα το Μπλε Τζαμί. Οι πασάδες με τα χαρέμια τους. Τα παλάτια και οι μιναρέδες. Οι στόλοι και οι ναργιλέδες.
Είναι πολύ εύκολο να χάσεις την αίσθηση του προσανατολισμού σου σε αυτή την πόλη. Η μισή βρίσκεται στην Ασία και η άλλη μισή στην Ευρώπη. Συχνά χρειάζεται να ανέβεις ανηφόρες και να κατέβεις κατηφόρες. Για να φτάσεις στο εστιατόριο Ciya Sotrasi, όπου θα δοκιμάσεις πραγματικά μοναδικό φαγητό στην Ασιατική πλευρά, πρέπει να πάρεις λεωφορείο, μετρό, ταξί και τέλος καράβι. Εντάξει, είμαι λίγο υπερβολική κάποιες φορές…!
Οι γεύσεις όμως…αχ, οι γεύσεις… Δεν νομίζω να έχω ξαναφάει πιο νόστιμο πιάτο από αυτό με τα πολύ μικρά καλαμαράκια γόνους, τα μικροσκοπικά κρεμμυδάκια και μια σάλτσα….γευστική χλιδή! Το σαλέπι. Τα σιροπιαστά μπακλαβαδάκια στου Gulluoglou. Το βούτυρο! Το ρύζι με κοτόπουλο και σταφίδες στημένο μέσα σε ζυμάρι! Οι σιαλογόνοι αδένες μου κλαίνε….
Και τέλος ο έρωτας! Ο Τούρκος με τα τεράστια μπλε μάτια που με μαγνήτισε για μισή ώρα μέσα σε εκείνο το μαγαζάκι με μεταχειρισμένους δίσκους σε μια από τις εναλλακτικές, κατηφορικές (ή μήπως ανηφορικές?), γειτονιές της πόλης κοντά στη Cihangir. Δεν μπορούσα να πάρω τα μάτια μου από πάνω του. Και δεν μου συμβαίνει συχνά, το ορκίζομαι! Μιλούσε μόνο τούρκικα, αλλά το βλέμμα και το χαμόγελο του μιλούσαν Ελληνικά…!
Τέλος? Είπα τέλος? Όχι, δεν τελειώνεις έτσι μέσα σε δύο μέρες με αυτή την πόλη των 18.000.000 κατοίκων που κατακλύζουν σαν ποτάμι τους κεντρικούς δρόμους και τα πολλά, πάρα πολλά, πρόσωπα.
MAROU 